quinta-feira, 20 de maio de 2021

 

OBSERVATÓRIU KRIOLU

Si Bu ka Sabeba, Fika ta sabe ma:

 

 

Na kriolu, morfolojia di jéneru, di nunbru (singular/plural) y enpregu di kuantitativu “txeu” ta sigi régras ki gramátika di kriolu ta dita.

 

JÉNERU ta izisti apénas ku seris animadu:

 

Mudjer bunita / Ómi Bunitu

Mininu Fémia / Mininu Matxu

Ku seris inanimadu (ki ka ten vida) jéneru ka ta izisti:

 

Kurtina Branku; Língua Kabuverdianu

Tinta Prétu; Flor Burmedju

Na kriolu é eradu fla: "kurtina branka, língua kabuverdiana, tinta preta, flor burmedja".

 

PLURAL ta fasedu ku un kuantitativu, ô ku dizinénsia «s ô is» :

 

Txeu Kusa ; Dos Kasa; Tudu Óra / Mudjeris di Kabuverdi

Un Monti d’Amigu; Un Txada di Algen / Fidjus di Santana

É eradu fla: "txeu kusas, dos kasas, un monti di amigus, un txada di algens".

 

Kuantitativu «TXEU» ta enpregadu sénpri ku substatantivu y nunka ku adijetivu ki ta pidi kuantitativu «MUTU»:

 

Txeu Algen, Txeu Kasa, Txeu Mujer / Mutu Dretu, Mutu Sábi.

Txeu Mininu, Txeu Kónpra / Mutu Kontenti, Mutu Spértu.

É eradu fla: "txeu dretu, txeu sábi, txeu kontenti, txeu spértu".

 

Ob: Ka nu straga strutura di nos Língua. Kriolu é bunitu, é funsional, sima el é. Pô na kabésa ma bu debe pâpia kriolu ku strutura di kriolu y pâpia purtugês ku strutura di purtugês. Mistura strutura di es dos língua é mau pa es tudu dos.

 

Sem comentários:

Enviar um comentário